Tıbbi Kenevir Trenini Kaçırmayalım

Aşağıdaki yazı, Hürriyet Gazetesi yazarlarından Yalçın Bayer'in 19 Ocak 2022 tarihli köşe yazısından alıntıdır.

 

Almanya başta olmak üzere Avrupa’daki birçok ülkede dört yıldan beri tıbbi kenevir üzerinde birçok konferans ve seminere katılan, kendisini artık ‘uzman’ kabul eden Dr. Hüseyin Demirtaş aynı zamanda Türkiye’de ilk kez medikal (tıbbi) kenevir şirketini (TURCANNABİS) 2018 yılında İzmir’de kurmuş...

Demirtaş, bu şirketi kenevirin anavatanı olan Anadolu’muzda tekrar dikkatleri çekmek, dünyada kenevirin ekim merkezi olması için bu ismi seçtiğini söylüyor ve “Böylece ülkemize yabancı sermaye getirerek büyük yatırımlar yapılmasını hedefledim. Çünkü kenevirin önemi daha fazla ağırlık kazanıyor, yeni hastalıklara çare olduğu bilimsel olarak ortaya çıktı ve tedavi ettiği hastalıklara her gün bir yenisi ekleniyor” diyor.

Başta Dr. Yalçın Koçak ve Abdurrahman Dilipak kenevir ekimi üzerinde önemli bir öncülük görevi gördüler. Bu süre içinde bizler de çok sayıda yazı yazdık. Koçak, keneviri gündeme getirmekle kalmadı ve elini taşın altına koyarak ASAM bünyesinde Türkiye’nin ilk Kenevir Enstitüsü’nü ve Kendir Kooperatifi’ni kurdu.

Dr. Koçak daha çok sanayi kenevirini öne çıkartırken, Dr. Demirtaş da kenevirin tıbbi boyutunun daha önemli ve kârlı olduğunu savunuyor. Çünkü dünya kenevir piyasasındaki tıbbi kenevirin pazar hacminin 2025 yılına kadar 148 milyar dolara çıkması bekleniyor.

Tıbbi kenevir konusunda ilk sırada Kanada, sonra ABD, Avustralya, İsrail, Fransa ve İspanya gibi ülkeler yer alıyor. Almanya tüm medikal kenevir ihtiyacını Kanada’dan karşılıyor.

ALMANYA ESRAR İÇİMİNİ SERBEST BIRAKIYOR

“2017 sonlarında bir Alman dergisinde Almanya’nın bu bağımlılığını okuyunca ‘Almanya neden Kanada’dan almak yerine Türkiye’yi medikal kenevir ekim üssü yapmasın?’ düşüncesiyle yola çıktım ve şirketimi kurdum. Şimdiyse yeni kurulan koalisyon hükümeti Almanya’da 2022’nin sonuna kadar ‘keyfi kullanımlık’ esrarı da serbest bırakma kararı aldı. Kanunun hazırlanması çalışmaları sürüyor. Ama bu hazırlıklar sürmesine karşın Alman şirketleri ortaya çıkacak esrar talebini karşılamak için şimdiden hazırlıklara başladılar ve Afganistan’da Taliban’la bile pazarlık masasına oturdular. 10 Aralık 2021 tarihinde Almanya Bild gazetesinde, Alman CPharm şirketi Afganistan’da 400 milyon Euro’luk yatırım yapacağını duyurdu. Bu haber dünyada ‘şok’ etkisi yarattı, çünkü bu kadar esrarı karşılamak mümkün değil. Almanya’nın ‘esrar’ı serbest bırakmasıyla birlikte, komşu ülkelerle birlikte Avrupa’da 250 milyonluk bir potansiyel müşteri kitlesi ortaya çıkacağı hesapları yapılıyor. Ancak devasa ‘esrar pazarı’nı iç tedarik yöntemiyle Almanya’nın kapatması mümkün gözükmüyor. İşte burada gözler Türkiye gibi güney ve sıcak Akdeniz ülkelerine çevrilmiş durumda. Çünkü Almanya’da toprak ve iklim şartlarının olumsuzluğu, enerji ve emek giderlerinin yüksekliği nedeniyle Almanya kenevir ekimine girmek istemiyor. İşte bu nedenle bunun Türkiye için bir piyango bileti gibi avantaj olduğunu gördüm. Saray başta olmak üzere TBMM’deki partilere ‘Kenevir trenini kaçırmamak için acil eylem planı şart’ başlıklı 15 sayfalık raporumu ulaştırdım. Hatay Milletvekili Doç. Dr. Hüseyin Yalman bana ilgi gösterdi ve üzerinde daha çok çalışmamı ve ekip oluşturmamı istedi” dedi.

Özetle, biz sanayi keneviri ile uğraşırken, dünya işin medikal ve ‘keyfi esrar’ kullanımına geçti!

Bild: Alman firması Taliban Afganistan’ına 400 milyon Euro’luk “esrarlık kenevir” yatırımı yapacak.

TALİBAN’A KAPTIRMAYALIM

KENEVİR ekiminde Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nde kurulan Kendir Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Selim Aytaç, Danışma Kurulu’nda yer alacak. Aytaç, “Sanayi kenevirinde edindiğimiz tecrübelerimizi, bu arada tohum geliştirme çalışmalarını tıbbi kenevir ekim sahasına aktaracağız” dedi. Ekonomik açıdan tıbbi kenevirin getirisinin daha yüksek olduğu belirtiliyor.

Kenevir üretimi konusunda kafa yoran uzmanlara göre; Türkiye’nin ikliminin çok müsait olması ve AB ülkelerine yakınlığı dolayısıyla, Türkiye kanuni altyapısını tamamladığında, tıbbi kenevirle ilgili bütün şirketler Türkiye’de ekim-dikim ve lisans yapmak için sıraya girecek. Bu nedenle Türkiye elini çabuk tutmalı, diyelim. Elimizi çabuk tutmazsak bu firmaların Taliban’a gideceklerini unutmayalım.

Bir not daha verelim:

Almanya’da tıbbi kenevir ekilmiyor, çünkü maliyeti pahalı geliyor. Medikal üretim yetmezken bir de ‘keyfi kullanımlık’ esrar pazarının çıkacak olması nedeniyle tedarik sorununun büyüyeceği konuşuluyor.

TIBBİ KENEVİR KANUNU HAZIRLANIYOR

AKP iktidarı, tıbbi kenevir yasasını hazırlarken Doç. Dr. Yayman, aralarında uluslararası ün ve tecrübeye sahip uzmanlarla çalışacaklarını bildiriyor ve “önümüzdeki günlerde tıbbi kenevirin serbest bırakılması için kanun teklifini sunacaklarını” belirtiyor. Yayman, Danışma Kurulu’nun başına Türkiye’nin ilk radikal kenevir girişimi (startup) olan Türk Cannabis Medikal Bitkileri’nin kurucusu ve sahibi, kenevir uzmanı Dr. Hüseyin Demirtaş’ın geleceğini belirtiyor. Danışma Kurulu’nda ayrıca dünyanın en büyük ikinci medikal kenevir şirketi olan Tilray Inc.’de 4.5 yıldır üst düzey yönetici olarak çalışan İstanbul doğumlu Musevi Türk vatandaşı Cemi Vur; annesi Türk, babası Arap, Ürdün kökenli, Bonn’da yaşayan tıp doktoru ve kenevir uzmanı Dr. Khalid Salim; Amerika’da yaşayan ve 15 yıldır medikal kenevir üzerinde çalışmış olan Ebubekir Erdal Kasa gibi isimlerin yer alması bekleniyor.

19.01.2022
Yalçın BAYER

Kaynak: Hürriyet
https://www.hurriyet.com.tr/amp/yazarlar/yalcin-bayer/tibbi-kenevir-trenini-kacirmayalim-41984997