Endüstriyel Kenevir Türkiye'nin Son Şansı mı?

(Haber Şanlıurfa'nın köşe yazarı Ömür Çelikdönmez'in 26 Eylül 2024 tarihli yazısıdır.)

Endüstriyel Kenevir Türkiye'nin Son Şansı mı?

Kenevirin kökeni, Orta Asya'ya, özellikle de günümüz Türkmenistan'ına ve çevresine dayandığı düşünülmektedir. İlk kez bu bölgelerde tarımı yapılmaya başlanmış ve zamanla dünyanın diğer bölgelerine yayılmıştır. Tarih boyunca farklı kültürlerde çeşitli amaçlarla kullanılmıştır. Antik dönemlerden itibaren, kenevir liflerinin, gıda ve ilaç olarak kullanımı yaygındır. Kısacası, kenevir çok yönlü bir bitki olup, tarih boyunca insanlık için önemli bir kaynak olmuştur.

Türkiye'de endüstriyel kenevir tarımı, 2016 yılından itibaren yasal düzenlemelerle serbest hale getirilmiştir. Bu tarihten sonra, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen bazı illerde kenevir yetiştirilmesine izin verilmiş ve çiftçilere lisanslama süreci başlatılmıştır. Türkiye'de endüstriyel kenevir ekimi için izin veren ana kurum, Tarım ve Orman Bakanlığıdır. Çiftçiler, kenevir ekimi yapmak istediklerinde bakanlığın ilgili birimlerine başvurarak gerekli izinleri almak zorundadır.

Bu süreç genellikle şu adımları içerir:

1. Başvuru: Çiftçi, Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı il veya ilçe tarım müdürlüklerine başvuruda bulunur.

2. Değerlendirme: Başvurular, bakanlık tarafından değerlendirilir. Ekim yapılacak alanın uygunluğu ve çiftçinin gerekli koşulları sağlaması kontrol edilir.

3. İzin: Başvuru onaylandığında, çiftçiye ekim izni verilir.

Ayrıca, kenevir ekimiyle ilgili destek ve teşvikler de Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sağlanmaktadır. Bu nedenle çiftçiler, sürecin her aşamasında bakanlığın rehberliğinden faydalanabilir. Öncelikle pilot projelerle başlayan bu süreç, son yıllarda artan ilgi ve talep doğrultusunda genişletilmiştir. Türkiye, tarihsel olarak kenevir üretimi yapmış bir ülke olmasına rağmen, son yıllarda yeniden gündeme gelmesi, hem ekonomik hem de çevresel faydaları açısından önem taşımaktadır. Kenevir tarımına yönelik araştırmalar ve uygulamalar, Türkiye'nin bu alandaki potansiyelini artırmaya yönelik çalışmalarla devam etmektedir.

Kenevir tarımının Türkiye'deki geçmişi oldukça eskiye dayanır. Antik dönemlerden itibaren Anadolu topraklarında kenevir yetiştirilmiş ve çeşitli amaçlarla kullanılmıştır. İşte kenevirin Türkiye'deki tarihi hakkında bazı önemli noktalar:

1. Antik Dönem: Kenevir, M.Ö. 5000'li yıllara kadar uzanan bir geçmişe sahiptir. Eski Anadolu uygarlıkları, keneviri lifleri için kullanmış ve bu bitki, hem tekstil hem de gıda amaçlarıyla önemli bir kaynak olmuştur.

2. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi: Osmanlı döneminde kenevir, özellikle tekstil sektöründe yaygın olarak kullanılmıştır. Kenevir iplikleri, halı ve kumaş yapımında önemli bir yer tutmuştur.

3. Cumhuriyet Dönemi: Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan sonra da kenevir tarımı devam etmiştir. Ancak 20. yüzyılın ortalarında, özellikle uyuşturucu maddelerin kontrol altına alınması amacıyla kenevir üretimi kısıtlanmıştır.

4. Yasal Düzenlemeler: 1970'lerde kenevirin yetiştirilmesi büyük ölçüde yasaklanmış, yalnızca devlet destekli projelerde kullanılmasına izin verilmiştir. Ancak 2016 yılında yapılan düzenlemelerle endüstriyel kenevirin tarımı yeniden serbest hale getirilmiştir.

5. Günümüzde: Son yıllarda kenevirin faydalarına dair artan farkındalık, kenevir tarımını yeniden gündeme getirmiştir. Çeşitli pilot projeler ve araştırmalarla birlikte Türkiye, kenevir üretiminde potansiyelini keşfetmeye başlamıştır.

Kısacası, kenevir tarımı Türkiye'nin tarım tarihi açısından önemli bir yer tutmakta ve yeniden canlandırılmaya çalışılmaktadır.

Endüstriyel kenevir tarımı Türkiye için neden önemlidir?

Endüstriyel kenevir tarımı, Türkiye için birçok açıdan önemli fırsatlar sunmaktadır:

1. Ekonomik Potansiyel: Kenevir, inşaat, tekstil, gıda, kozmetik ve biyoplastik gibi birçok sektörde kullanılabilir. Bu, yeni iş alanları ve ihracat fırsatları yaratabilir.

2. Sürdürülebilir Tarım: Kenevir, düşük su tüketimi ve pestisit gereksiniminin az olması nedeniyle sürdürülebilir bir tarım alternatifi sunar. Toprağı iyileştirir ve döngüsel tarım uygulamalarına katkıda bulunur.

3. Tarım Çeşitliliği: Kenevir, özellikle kıraç ve verimsiz arazilerde yetiştirilebileceğinden, tarımsal çeşitliliği artırabilir ve çiftçilere alternatif bir ürün sunar.

4. İstihdam Olanakları: Kenevir tarımı ve işleme süreçleri, yerel istihdamı artırabilir ve kırsal kalkınmaya katkıda bulunabilir.

5. Çevresel Faydalar: Kenevir, karbondioksit emilimi yoluyla iklim değişikliğiyle mücadelede yardımcı olabilir. Ayrıca, toprak erozyonunu azaltır ve biyoçeşitliliği destekler.

6. Yasal Düzenlemeler ve Farkındalık: Son yıllarda kenevirle ilgili yasal düzenlemelerin artması, bu alandaki yatırımları ve araştırmaları teşvik etmektedir. Bu, Türkiye'nin tarım politikalarında da yenilikçi yaklaşımlar geliştirmesine olanak tanır. Endüstriyel kenevir tarımı, Türkiye için ekonomik, çevresel ve sosyal açıdan büyük bir potansiyele sahiptir.

Endüstriyel kenevir tarımının Türk ekonomisine etkisi oldukça kapsamlı ve çok yönlüdür. İşte bu etkinin bazı önemli boyutları:

1. Ekonomik Büyüme

• Yeni Pazarlar: Kenevir, tekstil, inşaat, gıda, kozmetik ve biyoplastik gibi birçok sektörde kullanılabilir. Bu, yeni pazarların açılmasına ve ekonomik büyümeye katkıda bulunur.

• İhracat Potansiyeli: Türkiye, kenevir ürünleri konusunda uluslararası pazarda rekabet edebilir. İhracat gelirleri, ülke ekonomisine katkı sağlar.

2. İstihdam Olanakları

• Yeni İş Alanları: Kenevir tarımı ve işleme süreçleri, tarım, sanayi ve hizmet sektörlerinde yeni istihdam fırsatları yaratır. Bu, kırsal bölgelerde ekonomik canlılığı artırabilir.

3. Tarım Çeşitliliği

• Çiftçilere Alternatif Gelir: Kenevir, çiftçilere alternatif bir ürün sunarak tarımsal çeşitliliği artırır. Bu, tarımsal gelirlerin çeşitlenmesine ve çiftçilerin ekonomik olarak daha sağlam bir duruma gelmesine yardımcı olur.

4. Sürdürülebilir Tarım

• Düşük Kaynak Kullanımı: Kenevir, düşük su ve pestisit ihtiyacı ile sürdürülebilir bir tarım alternatifi sunar. Bu, çevre dostu uygulamaları teşvik eder ve ekolojik dengeyi korur.

5. Araştırma ve Geliştirme

• Yenilikçi Projeler: Kenevir üzerine yapılan araştırmalar, tarım teknolojilerinin gelişmesine ve yeni ürünlerin ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir. Bu, Türkiye'nin tarımsal Ar-Ge alanında daha rekabetçi olmasını sağlar.

6. Çevresel Faydalar

• Karbonsuzlaşma: Kenevir, yüksek karbon emilimi kapasitesi ile iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir rol oynar. Bu, çevresel sürdürülebilirliğe katkıda bulunarak Türkiye'nin yeşil ekonomisine destek sağlar.

7. Toplumsal Farkındalık

• Eğitim ve Bilinçlendirme: Kenevirin potansiyel faydaları hakkında artan farkındalık, toplumsal bilinçlenmeyi artırır. Bu, tarım politikalarının yenilikçi yaklaşımlarını destekler.

Sonuç olarak, endüstriyel kenevir tarımı, Türk ekonomisinin çeşitli alanlarında önemli olumlu etkiler yaratabilir. Hem ekonomik büyümeye hem de sosyal ve çevresel sürdürülebilirliğe katkıda bulunması beklenmektedir.

Şimdiye kadar kenevir üzerine yazdığım makalelerde, kenevirin tarihi, tarımı, endüstriyel potansiyeli ve sağlık yararları gibi konuları ele aldım. Kenevirin çok yönlülüğü, çevresel faydaları ve ekonomik katkıları üzerinde durarak, özellikle Türkiye'de kenevir tarımının yeniden canlandırılmasının önemini vurguladım. Yazılarımda, kenevir tarımından elde edilebilecek ürünler ve bu ürünlerin farklı sektörlerdeki kullanım alanlarına da değinmiştim. Ayrıca, kenevirin yasallığı ve toplumsal algısı üzerine yapılan tartışmaları incelemiş ve bu konulardaki farkındalığın artırılmasına yönelik önerilerde bulunmuştum.

Görüyorum ki Endüstriyel Kenevir tarımı her geçen gün Türk Devletinin ve Türk halkının gündeminde daha güçlü bir şekilde yerini alıyor. Endüstriyel Kenevir tarımını milli bir davaya dönüştüren gizli kahramanlara selam olsun.!

Ömür Çelikdönmez / Haber Şanlıurfa

26 Eylül 2024

Köşe Yazısı ve Görsel Kaynak:  

https://www.habersanliurfa.net/yazarlar/omur-celikdonmez/endustriyel-kenevir-turkiye-nin-son-sansi-mi/7/