Ana içeriğe atla

Çevre Sağlığının İyileştirilmesinde Kenevirin (Cannabis sativa L.) Kullanımı [Makale]

Türkiye’nin İlk Kenevir Fabrikası 40 Yıl Sonra Yeniden Üretimde [Video]


Türkiye’nin yüzde 100 kenevirden iplik üretimi gerçekleştiren tek tesisi olan Amasya’daki Gümüşhacıköy Kenevir Fabrikası, 40 yıl sonra devletin desteğiyle yeniden ayağa kaldırılarak faaliyete başladı. Pas tutup üzerlerini örümcek ağı saran tesisteki İtalyan marka makineler elden geçirilip Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı’ndan (OKA) sağlanan kaynakla ekonomiye kazandırıldı.

Dönemin en modern tekstil makineleri şalter kapatmıştı

1970 yılında faaliyete başlayan Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi el işçiliği ile kenevir ürünleri üretirken işleri büyüterek 1984 yılında kenevir elyafından ip üretmek amacıyla bir fabrika kurdu. Dönemin Tarım ve Köyişleri Bakanının da katıldığı törenle açılan fabrikanın ihtiyaç duyduğu kenevir, Vezirköprü, Hamamözü, Merzifon ve Gümüşhacıköy’den tedarik ediliyordu. Yörede ekili kenevirlerin işlenmesiyle ilk yıllar adından söz ettiren tesiste yüzden fazla kişi istihdam edildi. Ancak sonrasında ham maddenin azalması ve sermayesinin yetersizliği nedeniyle kapısına kilit vurulan fabrikada dönemin en moderni olarak gösterilen tekstil makineleri de şalter kapattı. Yer yer pas tutan makineleri örümcek ağları da sardı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözleri umutlandırdı

Aradan geçen yıllarda girişimlerinin sonuçsuz kalması sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kenevir üretiminin desteklenmesine yönelik sözleriyle umutlanıp cesaretlerini toplayan Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi üyelerinin hayalleri tekrardan yeşerdi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü koordinasyonunda Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA) tarafından yürütülen 2022 yılı Sosyal Gelişmeyi Destekleme Programı (SOGEP) ile kooperatife 2 milyon 775 bin TL bütçeli proje desteği sağlandı. Unutulmaya Yüz Tutmuş Kenevir Yetiştiriciliğinin ve Sanayisinin Canlandırılması Projesi kapsamında gerekli tadilatların yapılması ve makinelerin modernize edilmesiyle tesis tekrar aktif hale getirildi.

Çiftçilerin sözleşmeli kenevir tarımına yönlendirilmesi amaçlanıyor

Güncel rakamla toplam bütçesi yaklaşık 7 milyon TL’yi bulan projenin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla İSO 500 içerisinde yer alan bir tekstil firması projeye dahil edildi. Proje kapsamında Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi tarafından köylerde kenevir üretimi konusunda verilen eğitimlerle çiftçilerin sözleşmeli kenevir tarımına yönlendirilmesi de amaçlanıyor. Eğitimlerde tekstil, tıp, kozmetik, savunma sanayi ve gıda gibi alanlarda kullanılan kenevirin önemine de işaret ediliyor.

Tesisi ayağa kaldırmak zor oldu

Yörede 40 yıl sonra yeniden kenevir hasadına başladıklarını belirten 287 üyeli Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi’nin başkanı Ümüt Yetişir, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kenevir üretiminin desteklenmesine yönelik sözlerinin kendilerini cesaretlendirdiğini belirtti. Bölge çiftçisi tarafından sözleşmeli olarak üretilen kenevirin tamamının satın alınarak fabrikada kenevir ipine dönüştürüldüğüne değinen MEM Tekstil Teknik Müdürü Ahmet Oruç, “Her tarafı örümcek ağı saran tesisin ayağa kaldırılması çok zordu. Ancak şu an bütün makineler çalışır vaziyette. Deneme üretimlerimiz de devam ediyor. İnşallah her geçen gün daha iyi olacak” diye konuştu.

Samsun ve Amasya merkezli bölgede kenevir ekosistemi kuruluyor

Kenevir üretiminin yaygınlaşmaya başladığı bölgeye yeni yatırımcılar da geliyor. OKA koordinasyonunda bölgeye kazandırılan yaklaşık 30 milyon Avro’luk yatırımlar sayesinde kenevir konusunda tohum ıslahından entegre işleme tesisine, Ar-Ge merkezinden sözleşmeli çiftçilik uygulamalarına kadar kenevir ekimi yapılan Samsun ve Amasya merkezli olmak üzere bölgede bir kenevir ekosistemi kuruluyor. Bölgede 2020 yılında 14 dekarlık alanda yapılan kenevir üretiminin 2023 yılında bin758 dekara yükseldiği bildirildi.
S.S. Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi
Kendir Fabrikası 
 
Etiketler:

En çok okunan yayınlar

Dünya’da Yükselen Değer; Endüstriyel Kenevir (Cannabis sativa L.) [Makale]

DÜNYA’DA YÜKSELEN DEĞER; ENDÜSTRİYEL KENEVİR ( Cannabis sativa L.) Güngör YILMAZ, Levent YAZICI Bozok Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi Cilt: 1, Sayı: 1, Sayfa: 54-61 (2022) Derleme Makalesi Anahtar Kelimeler Kenevir, Cannabis sativa L., CBD, Kenevir lifi, Kenevirin kullanım alanları Öz:  Kenevir ( Cannabis sativa L.) günümüzde pek çok farklı alanda kullanılan önemli bir endüstri bitkisidir. Dünyada bu bitkinin kullanımı ve önemi son yıllarda gittikçe yaygınlaşmaktadır. Anavatanı Orta Asya olan kenevir, doğada yaygın olarak bulunmaktadır. Kenevir bitkisinden elde edilen lif, tohum, sap, kök, yaprak ve çiçekler birçok farklı sektörde değerlendirilmektedir. Uzun yıllar boyunca lifleri dokuma, ip, urgan, halat vb. amaçlar için kullanılmıştır. Çeşitli tür ve alt türleri olan bu bitkinin, bazı türleri uyuşturucu amacıyla yasadışı kullanılmaktadır. Bu yüzden dünyada son yüzyıl içinde muhtelif zamanlarda yasaklamalarla karşılaşmıştır. Kenevir, son yirmi yılda yeniden önemi artan bitkiler...
Devamı

Kenevir Tarımı - Bölüm 7 (Kenevir Tarımı Kitabı)

7. Kenevir Tarımı 7.1. İklim İstekleri Kenevir, geniş bir adaptasyon kabiliyetine sahiptir. Bu nedenle ılık iklim kuşağından subtropik iklim kuşağına kadar yayılmış bir bitkidir. Kenevir ülkemizde yazlık olarak yetiştirilmektedir. Ekim öncesi yağış ihtiyacı fazladır. Hafif donlara karşı dayanıklı olan kenevir, ilkbahar geç donlarına karşı hassas olduğundan, -5 °C’den daha düşük sıcaklıklarda zarar görür. Tohum üretimi için sıfır derecenin altında olmayan asgari beş aylık ve lif için ise dört aylık bir gelişme periyoduna ihtiyacı vardır. Karadeniz Bölgesi sahil kuşağı için nisan ayının 10-30 arasında, İç ve Geçit bölgelerde mart ayı sonunda, nisan başında ekim gerçekleştirilmelidir. Karadeniz kıyı şeridi gibi nemli olan bölgelerde rahatlıkla yetiştirilir fakat kurak bölgelerde sulama yapmak şartıyla yetiştirilebilir. Kenevir bitkisi lif üretimi için 4 aylık, tohum için ise 5 aylık bir yetişme süresine ihtiyaç duymaktadır, özellikle Karadeniz gibi yağışlı ve nemli bölgelerimizde iyi bir ...
Devamı

Her İlde Yönetmeliğe Uygun Olarak Kenevir Yetiştirilebilir

İZİNLİ İLLER DIŞINDA DA, HER İLİMİZDE, YÖNETMELİĞE UYGUN OLARAK KENEVİR YETİŞTİRİCİLİĞİ YAPILABİLİR. KENEVİR YETİŞTİRİCİLİĞİ VE KONTROLÜ HAKKINDA YÖNETMELİK  çerçevesinde belirlenen hükümlere uymak şartı ile bilimsel araştırma amacıyla ana veya tali bitki olarak kenevir yetiştiriciliğine (Madde 5) birinci fıkrada belirlenen bölgeler dışında da Bakanlıkça izin verilebilir. Yukarıdaki video, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Kenevir Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Selim Aytaç'ın, 20 Ocak 2018 tarihinde, İstanbul Aydın Üniversitesi'nde gerçekleştirilen 1. ENDÜSTRİYEL KENEVİR FORUMU 'nun Birinci Oturumu'ndaki üçüncü sunum olan " Kenevir Yönetmeliği " başlıklı sunumundan kısa bir alıntıdır. Videonun tamamını izlemek için: https://www.kenevirbirligi.com/2021/11/1-endustriyel-kenevir-forumu-20-ocak.html Prof. Dr. Selim Aytaç'ın sunumunda vurguladığı bu önemli bilginin duyulması, yayılması ve sektörde daha çok kişi tarafından bilinmesi, Türkiye'de Endüstriy...
Devamı

Türkiye'de Endüstriyel Kenevir Yetiştiriciliğine İzin Verilen İller

Türkiye'de Endüstriyel Kenevir Ekim İzni Verilen İller SİVAS VE KONYA İLE BİRLİKTE 21 İZİNLİ İLİMİZ: Amasya, Antalya, Bartın, Burdur, Çorum, İzmir, Karabük, Kastamonu, Kayseri, Kütahya, Malatya, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Tokat, Uşak, Yozgat, Zonguldak illerinde ve bu illerin bütün ilçelerinde izinli kenevir yetiştiriciliği yapılabilir. (1)   Sivas (20. İl ) 2021 üretim yılından itibaren Sivas'a endüstriyel kenevir ekim izni verilmiştir. (2) Konya (21. İl ) 2024 üretim yılından itibaren Konya’ya endüstriyel kenevir ekim izni verilmiştir. (3) KAYNAKLAR: (1) Yönetmelikte Yer Alan İlk 19 İzinli İl KENEVİR YETİŞTİRİCİLİĞİ VE KONTROLÜ HAKKINDA YÖNETMELİK İKİNCİ BÖLÜM Yetiştiricilikle İlgili Hükümler Yetiştiricilik izni verilebilecek bölgeler MADDE 5 –(1) İzinli kenevir yetiştiriciliği; Amasya, Antalya, Bartın, Burdur, Çorum, İzmir, Karabük, Kastamonu, Kayseri, Kütahya, Malatya, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Tokat, Uşak, Yozgat ve Zonguldak illerinde ve bu illerin bütün ilçe...
Devamı

Türkiye’de Kenevir Ekilebilecek Alanlar - Bölüm 4 (Kenevir Tarımı Kitabı)

4. Türkiye’de Kenevir Ekilebilecek Alanlar 29 Eylül 2016 tarih ve 29842 sayılı resmi gazete ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının “Kenevir Yetiştiriciliği ve Kontrolü Hakkındaki Yönetmelik” yürürlüğe girmiştir. Resim 11. Türkiye'de Kenevir Yetiştiriciliğine İzin Verilen İller Yönetmelik kapsamında izinli kenevir yetiştiriciliği; Amasya, Antalya, Bartın, Burdur, Çorum, İzmir, Karabük, Kastamonu, Kayseri, Kütahya, Malatya, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Tokat, Uşak, Yozgat ve Zonguldak illerinde ve bu illerin bütün ilçelerinde yapılabilir. (*) Yönetmelik kapsamı dışında kalan il ve ilçelerin dışında kenevir  yetiştiriciliği yasaktır. Ancak, bu Yönetmelik çerçevesinde belirlenen hükümlere uymak şartı ile bilimsel araştırma amacıyla ana veya tali bitki olarak kenevir yetiştiriciliğine birinci fıkrada belirlenen bölgeler dışında da Bakanlıkça izin verilebilir. Kaynak : Kenevir Tarımı Kitabı, Sayfa: 7 - 8 TAGEM ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun 2019 PDF Dosyası (2. Baskı) : KENEV...
Devamı

Samsun'da "Kenevirde Güncel Yaklaşımlar" Çalıştayı Düzenlendi [Video]

Prof. Dr. Selim Aytaç: "Kenevir sektörü ülkemizde yeniden canlanıyor" " Kenevirde Güncel Yaklaşımlar  Çalıştayı "nda konuşan Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Kenevir Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Selim Aytaç, "Kenevir, inşaat sektöründen ilaç endüstrisine, gıdadan polimer malzeme üretimine kadar geniş bir yelpazede kullanım imkânı buluyor. Ülkemizde de bu alandaki çalışmalar hız kazanmış durumda" dedi. OMÜ Kenevir Araştırmaları Enstitüsü ile Amerika Oregon Üniversitesi Kenevir İnovasyon Merkezi arasındaki öğrenci, öğretim üyesi, proje iş birlikleri ve deneyim paylaşımları yapmak amacıyla " Kenevirde Güncel Yaklaşımlar Çalıştayı " düzenlendi.   Atatürk Kongre Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen çalıştayda ilk olarak konuşan Prof. Dr. Selim Aytaç, "Kenevir sektörü ülkemizde yeniden canlanıyor. Kenevir tarih boyunca birçok alanda kullanıldı ancak psikoaktif kanabinoid içeriği nedeniyle zaman zaman geri plana itildi. Son yıllarda ...
Devamı

KAMUOYU DUYURUSU: İLAÇ ETKİN MADDESİ ÜRETİMİ AMAÇLI KENEVİR YETİŞTİRİCİLİĞİ İÇİN BAŞVURULAR 1 EKİM'DE BAŞLAYACAK

TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ'NDEN KAMUOYU DUYURUSU: Bakanlığımızca hazırlanan “ İlaç Etkin Maddesi Üretimi Amaçlı Kenevir Yetiştiriciliği ve Kontrolüne Dair Yönetmelik ”, 13 Eylül 2024 tarihli Resmi Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik kapsamında yetiştiricilik yapmak isteyecek gerçek veya tüzel kişilerin 1 - 31 Ekim tarihleri arasında Kurumumuza (TMO) başvurmaları gerekmektedir. Başvuruda bulunacak gerçek veya tüzel kişiler, başvuru için Yönetmelikte belirtilen evrakları eksiksiz olarak Kurumumuza bu tarihler arasında sunacak olup evraklarında eksiklik tespit edilen kişi veya firmalara 15 Kasım’a kadar ek süre verilecektir. Başvurular, ülke arz ve talep durumuna göre Cumhurbaşkanınca belirlenecek kota doğrultusunda 31 Aralık'a kadar değerlendirilerek sonucu, başvuru sahibine yazılı olarak bildirilecektir. Başvurusu olumlu sonuçlanan gerçek veya tüzel kişilerle Kurumumuz arasında Yetiştiricilik Sözleşmesi imzalanacaktır. Sözleşme imzalanan kişiler, üretim planı...
Devamı

Kenevir Liflerinin Eldesi, Karakteristik Özellikleri ve Tekstil Endüstrisindeki Uygulamaları [Makale]

KENEVİR LİFLERİNİN ELDESİ, KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ VE TEKSTİL ENDÜSTRİSİNDEKİ UYGULAMALARI Seher KAYA, Eren ÖNER Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Yıl 2020, Cilt: 11, Sayı: 1, 108 - 123, 03.06.2020 https://doi.org/10.29048/makufebed.693406 Derleme Makalesi ÖZ Kenevir, yenilenebilir ve sürdürülebilir karakterde ve çok amaçlı bir ürün olması sebebiyle bilimsel, sektörel ve ekonomik yönlerden günden güne önem kazanan bir malzeme olmaktadır. Esasında kenevir bitkisi insanlık tarihi boyunca kullanılmış en eski lif bitkilerinden birisidir. Buna karşın kenevir üretimi, esrar eldesinde kullanılabilmesi ve zamanla sentetik liflerin yaygınlaşması sebebiyle küresel anlamda gerilemiş ve ülkemizde ise bitme noktasına gelmiştir. Tekstil, ilaç, kâğıt, biyoyakıt, kozmetik ve otomotiv gibi birçok farklı sektörde oldukça geniş bir kullanım alanı olan kenevir, petrol ve petrokimyanın kullanıldığı her alanda alternatif olan, üstün özelliklere sahip bir bitkidir. Ayrıca k...
Devamı