Ana içeriğe atla

Ağır Metal Kirliliği ve Kenevirin (Cannabis sativa L.) Fitoremediasyon Yönteminde Kullanılabilirliği [Makale]

Türkiye’nin ‘Yeşil Altın’ Fırsatını Hiç Unutmayalım

Türkiye’nin ‘Yeşil Altın’ fırsatını hiç unutmayalım


Türkiye tarımının unuttuğu ama dünya devlerinin sır gibi sakladığı bir bitki var: Kenevir. Lifinden kâğıt, yağından ilaç, atığından biyoyakıt...

Türkiye’nin ‘Yeşil Altın’ fırsatını hiç unutmayalım

20 Ağustos 2025 | Hürriyet

100 günde büyüyen, pamuktan az su isteyen, orman kesimini azaltan ve toprağı temizleyen bu bitki, aslında elimizin altındaki sessiz bir hazine. Çin, Kanada ve Fransa çoktan bu hazinenin üzerine titriyor. Çin, 60 bin hektar ekimle yılda 1.2 milyar dolar gelir sağlıyor. Kanada, kenevir tohumu ve yağı ihracatından yaklaşık 850 milyon dolar kazanıyor. Ya biz? Henüz 5 bin hektarın altında üretim yapıyor ve yıllık gelirimizi 50 milyon doların üzerine çıkaramıyoruz. Yani dünya liginde sahaya bile çıkmamışız. Oysa tarım uzmanları diyor ki:

“Türkiye, yalnızca 50 bin hektar alanda endüstriyel kenevir üretse yılda en az 3 milyar dolar ihracat geliri elde edebilir. Bu rakam, sadece tarım ürününden; buna biyoplastik, ilaç sanayi, yapı malzemesi gibi yan sektörler eklendiğinde toplam gelir 5 milyar doları rahatlıkla aşar. Üstelik kenevir sadece ekonomi değil, çevre diplomasisi açısından da altın değerinde.”

Kyoto Protokolü hedefleri, karbon nötr üretim, AB Yeşil Mutabakat gibi kavramların hepsi kenevirin genlerinde var. Hektar başına 10–22 ton CO2 tutma potansiyeli, milyonlarca ton karbon emisyonunu telafi edebilir. Yani kenevir, yalnızca çiftçinin değil, gezegenin de dostu. Peki neden bekliyoruz? Bugün Karadeniz’den Ege’ye, Güneydoğu’ya kadar binlerce dönüm arazi kenevirle yeniden üretime açılabilir. Kırsal kalkınma sağlanır, köyden kente göç azalır, gençler teknolojiyle tarımı birleştirir. Tekstil fabrikaları, biyoplastik atölyeleri, kenevir betonu üreten inşaat firmaları... Hepsi Türkiye’nin yeni sanayi hikâyesinin parçası olur. Kısacası mesele ‘yasaklı bir bitki’ algısından kurtulup, ‘yeşil altın’ stratejisine geçmekte. Kenevir, doğru politikayla hem çiftçiyi zenginleştirir hem sanayiye nefes olur hem de çevreye barış eli uzatır. Dünya bu fırsatı çoktan gördü, biz de geç kalmadan görmeliyiz. Çünkü geleceğin tarımı sadece tarlada değil geleceğin ekonomisinde yazılıyor. Ve bu hikâyede kenevir, başrolü fazlasıyla hak ediyor.

Yalçın Bayer

Kaynak: Hürriyet Gazetesi

Kenevir Görsel Tasarım: © Kenevir Birliği
 

En çok okunan yayınlar

Kenevir Hem Hastalıklara Hem Rekabete Şifa Olacak

Kenevir hem hastalıklara hem rekabete şifa olacak Türkiye’de tıbbi kenevirin eczanelerde satışının serbest hale gelmesiyle Ar-Ge çalışmalarının da artması bekleniyor. Yeni dönemde, daha önce imha edilen kenevirin yapraklarının da ilaç sanayinde kullanılması gündemde. Sümeyra TOPAL |  İstanbul Ticaret 15 Ağustos 2025 İtalya Ulusal Araştırma Konseyi Biyolojik Bilimler ve Biyolojik Kaynaklar Enstitüsü’nün 2022 yılında yayınladığı rapora göre, 9 alanda 25 binden fazla ürünün hammaddesi olmaya aday olan kenevirde ülkeler politikalarını bir bir güncelliyor. Türkiye’de de kenevirin kullanım alanlarına yönelik önemli bir düzenleme yapıldı. ‘Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, TBMM’de kabul edildi. Bu düzenlemeyle tıbbi kenevirin eczanelerde satışı da serbest hale geldi. Yeni döneme dair detayların önümüzdeki günlerde netleşmesi beklenirken, Türkiye’de Ar-Ge çalışmalarının da bu alanda yoğunlaşacağı öngörülüyor...

Endüstriyel Kenevir - Prof. Dr. Selim Aytaç [Video]

ENDÜSTRİYEL KENEVİR Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Kenevir Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Selim Aytaç, Burcu Düzgün Çoban'ın sunumuyla ekranlara gelen Haberin Sesi programında, Endüstriyel Kenevir ile ilgili yapılan ve yapılacak olan çalışmalar hakkında bilgi veriyor. Yayın Tarihi:  3 Temmuz 2019 16 Ocak 2019 tarihinde yayınlanan bir önceki videoyu izlemek için lütfen aşağıdaki bağlantıya tıklayın. https://www.kenevirbirligi.com/2021/11/kenevir-uretimi-prof-dr-selim-aytac.html

Geleneksel Kenevir Dokumacılığı ve Resim Sanatının Buluştuğu Sergi OMÜ’de Açıldı [Video]

Geleneksel Kenevir Dokumacılığı ve Resim Sanatının Buluşması OMÜ’de "Geleneksel Kenevir Dokumacılığının Resim Sanatı ile Buluşması" temalı kişisel resim sergisi sanatseverlerle buluştu. Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Güzel Sanatlar Fakültesinde " Geleneksel Kenevir Dokumacılığının Resim Sanatı ile Buluşması " projesi kapsamında OMÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimince (BAPKOB) desteklenen Hasret Yavuz'un kişisel resim sergisi açıldı. OMÜ Ladik Meslek Yüksek Okulunda temel sanat eğitimi dersini yürüten Hasret Yavuz, kenevir tezgahlarında kilimlere işlenen geleneksel motifleri resim sanatıyla bir araya getirdiği eserlerini sanatseverlerin beğenisine sundu. Hasret Yavuz'un özgün çalışmalarında bulunduğu 21 eserden oluşan sergi, OMÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Galerisi'nde 2 Ocak'a kadar ziyarete açık kalacak. Rektör Aydın, ”Üniversite olarak bu tür yenilikçi çalışmaları her zaman desteklemeye devam edeceğiz” Serginin açılışını gerçek...

Samsun'da Kenevir Üreticileri Az Sulamaya Rağmen Yüksek Verim Aldı

Ekim alanı giderek artan kenevirin önemli üretim merkezlerinden biri olan Samsun'da hasat çalışmaları tamamlandı, üreticiler az sulamaya karşın yüksek verim aldı. İl Tarım ve Orman Müdürlüğü verilerine göre, Samsun için öncelikli ürünler arasında olan kenevirin 2024 yılı için 1 Ocak'ta başlayan üretim izni müracaatı ile Havza ve Vezirköprü ilçelerinde 253 üretici, 4 bin 895 dekar alanda kenevir üretimi yaptı. Samsun Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçen yıl kenevir ekili alanın 1600 dekar olduğunu, 2025'te Samsun'da kenevirin ekim alanının 8-10 bin dekara çıkacağını tahmin ettiklerini söyledi. Kenevirin gübre ve sulama konusunda avantajlı bir ürün olduğunu, diğer ürünlere oranla daha az su ve gübre istediğini vurgulayan Sağlam, "Tane mısıra baktığımızda hem gübrede hem de sulamada kenevire göre çok dezavantajlı. Karşılaştırma yaptığımızda mısırda 50 kilo taban gübre atıyoruz, yaklaşık 25 kilo gibi azotlu gübre atıyoruz. Kenev...

Türkiye’nin İlk Kenevir Fabrikası 40 Yıl Sonra Yeniden Üretimde [Video]

Türkiye’nin yüzde 100 kenevirden iplik üretimi gerçekleştiren tek tesisi olan Amasya’daki Gümüşhacıköy Kenevir Fabrikası, 40 yıl sonra devletin desteğiyle yeniden ayağa kaldırılarak faaliyete başladı. Pas tutup üzerlerini örümcek ağı saran tesisteki İtalyan marka makineler elden geçirilip Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı’ndan (OKA) sağlanan kaynakla ekonomiye kazandırıldı. Dönemin en modern tekstil makineleri şalter kapatmıştı 1970 yılında faaliyete başlayan Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi el işçiliği ile kenevir ürünleri üretirken işleri büyüterek 1984 yılında kenevir elyafından ip üretmek amacıyla bir fabrika kurdu. Dönemin Tarım ve Köyişleri Bakanının da katıldığı törenle açılan fabrikanın ihtiyaç duyduğu kenevir, Vezirköprü, Hamamözü, Merzifon ve Gümüşhacıköy’den tedarik ediliyordu. Yörede ekili kenevirlerin işlenmesiyle ilk yıllar adından söz ettiren tesiste yüzden fazla kişi istihdam edildi. Ancak sonrasında ham maddenin azalması ve sermayesinin yetersizliği ned...

Neden İnşaatta Kullanmak için Kenevir ve Saman Yetiştirmiyoruz?

"Biyolojik bazlı malzemeler saman, kenevir , ahşap, miselyum (mantar), kil ve yün gibi ürünlerden elde edilir. Yenilenebilir, toksik olmayan, yüksek performanslıdırlar ve hem insanlar hem de gezegen için daha sağlıklı evler inşa etmemize yardımcı olurlar," William Mason. (Foto: Getty Images) İklim üzerindeki olumlu etkileri göz önüne alındığında, biyolojik bazlı yapı malzemelerine erişim çok daha kolay olmalı. Analiz : Ev inşa eden ya da evini yenileyen herkes bunun pahalı ve genellikle karmaşık bir süreç olduğunu bilir. Üstelik kullandığımız yapı malzemeleri, çağımızın en büyük sorunlarından biri olan iklim değişikliğine katkıda bulunuyor. Evlerimizi daha enerji verimli hâle getirmek için ısı yalıtımı ve hava sızdırmazlığına odaklanırken, kullanılan malzemelerin çıkarılmasının yarattığı zararı çoğu zaman göz ardı ediyoruz. Yapı malzemeleri ve inşaat, artık küresel enerjiye bağlı karbon emisyonlarının %11’ini oluşturuyor; bu da inşaat yöntemlerimizi iklim değişikliğinin öneml...

Kenevir Tohumu: Kadın Sağlığı için Süper Gıda [Video]

KENEVİR TOHUMU SÜPER GIDA MI? Dr. İbrahim Ersoy, kenevir tohumunun sağlığımız için faydalarını, özellikle kadın sağlığına olumlu katkılarını anlatıyor.  Video: Dr. İbrahim Ersoy https://www.youtube.com/@dribrahimersoy   Not: Video, "Kenevir Tohumu" dışında diğer konuları da içerdiği için 22:34'den başlatılmıştır.   

Endüstriyel Kenevir Konferansı Yapılacak | 15 Mayıs 2024, Çaycuma, Zonguldak

Çaycuma Belediyesi, Prof. Dr. Emine Yılmaz Can’ın konuşmacı olarak katılacağı “ Bölgesel Kalkınmada Alternatif Ürün: Endüstriyel Kenevir ” başlıklı bir konferans düzenledi. Çaycuma Belediyesi çok yönlü bir bitki olan ve tekstil, gıda, kozmetik, ilaç hammaddesi, inşaat malzemeleri, kağıt üretimi, kompozit, otomotiv sektörü ile biyoplastikler dahil olmak üzere birçok alanda kullanılan endüstriyel kenevirle ilgili bir konferans yapacak. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi ve Zonguldak Kömür Jeoparkı ile birlikte düzenlenen konferansa ZBEÜ Tıp Fakültesi, Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Emine Yılmaz Can konuşmacı olarak katılacak.  YEŞİL HAZİNE OLARAK ADLANDIRILIYOR Köy ve mahalle muhtarlarından üreticilere, bilim insanlarından farklı sektörlerin temsilcilerine kadar geniş bir topluluğunun davet edildiği konferansta, “yeşil hazine” olarak da adlandırılan endüstriyel kenevirin bölgesel kalkınma için yarattığı fırsatlar da konuşulacak. 15 Mayıs 2024 Çarşamba günü Çaycum...