Ana içeriğe atla

Ağır Metal Kirliliği ve Kenevirin (Cannabis sativa L.) Fitoremediasyon Yönteminde Kullanılabilirliği [Makale]

Kenevir ve Sürdürülebilir Gelecek: OMÜ’de Bilim İnsanları Buluştu [#2]

Kenevir ve Sürdürülebilir Gelecek: OMÜ’de Bilim İnsanları Buluştu

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Kenevir Araştırmaları Enstitüsü tarafından düzenlenen “Kenevirde Güncel Yaklaşımlar” paneli, akademisyenler, sektör temsilcileri ve öğrencileri bir araya getirdi.

Etkinlikte, endüstriyel kenevirin ekonomik ve bilimsel potansiyeli ele alınırken, sürdürülebilir gelecek açısından taşıdığı stratejik önem vurgulandı.

Etkinliğe; OMÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Çetin Kurnaz,OMÜ Genel Sekreteri Prof. Dr. Erhan Burak Pancar, OMÜ Kenevir Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Selim Aytaç, Oregon Üniversitesi’nden Prof. Dr. Wu Zhaohui, Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof Dr. Yıldıray Topçu, OMÜ Yeşilyurt DemirÇelik MYO Müdürü Doç. Dr. Gökhan Demir, yerli ve yabancı akademisyenler, özel sektör temsilcileri ve  öğrenciler katılım sağladı.

Endüstriyel kenevirin ekonomik fırsatlarına dikkat çekildi

Sempozyumun açılış konuşmasını Amerika Birleşik Devletleri Oregon Üniversitesi Kenevir İnovasyon Merkezi Koordinatörü Prof. Dr. Wu Zhaohui yaptı. Konuşmasında, endüstriyel kenevirin küresel tedarik zincirindeki rolüne ve sunduğu ekonomik fırsatlara dikkat çeken Zhaohui, OMÜ ile Oregon Üniversitesi arasında geliştirilen akademik iş birliklerinin önemine vurgu yaptı.

Kenevirin medikal ve endüstriyel kullanımı

OMÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Çetin Kurnaz, kenevirin insanlık tarihinin en eski tarımsal bitkilerinden biri olduğunu belirterek, özellikle medikal alandaki önemine değindi. “Son 5 yılda yalnızca tıbbi kenevirle ilgili olarak 7 bin 500’den fazla bilimsel makale yayımlandı. Bu da sağlık sektöründe giderek artan ilgiyi gösteriyor.” dedi.

Kurnaz, endüstriyel kenevirin yaklaşık 25 bin farklı ürünün üretiminde kullanıldığını ve küresel pazar değerinin hızla arttığını vurguladı. “2022’de kenevir sektörünün piyasa değeri 7,55 milyar dolar olarak hesaplanırken, 2030’a kadar bu rakamın 75 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Kenevir, ekonomik katkısının yanı sıra sürdürülebilir üretim modellerine olan katkısıyla da dikkat çekiyor.” ifadelerini kullandı.

“Türkiye’yi küresel kenevir ekosisteminde önemli bir konuma taşıyacağına inanıyoruz”

Kenevirin stratejik bir tarımsal ürün olduğunu belirten Kurnaz, Türkiye’nin bu alandaki potansiyeline vurgu yaparak, “Bilimsel mükemmeliyet, yenilikçilik ve güçlü kamu-özel sektör iş birlikleri temelinde yürüttüğümüz çalışmaların, Türkiye’yi küresel kenevir ekosisteminde önemli bir konuma taşıyacağına inanıyoruz.” dedi.

Prof. Dr. Selim Aytaç: “Kenevir Sektörü Türkiye’de Yeniden Canlanıyor”

OMÜ Kenevir Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Selim Aytaç, kenevirin tarih boyunca farklı alanlarda kullanıldığını ancak psikoaktif bileşenleri nedeniyle zaman zaman üretiminin kısıtlandığını belirtti. Son yıllarda düşük psikoaktif madde içeren endüstriyel kenevir türlerinin ıslah edilmesiyle bu bitkinin kullanım alanlarının yeniden genişlediğini ifade etti.

Aytaç, “Kenevir, inşaat sektöründen ilaç endüstrisine, gıdadan polimer malzeme üretimine kadar geniş bir kullanım yelpazesine sahip. Ülkemizde de bu alandaki çalışmalar hız kazanmış durumda.” dedi.

OMÜ’nün kenevir üzerine çalışmalarına 1992 yılında başladığını hatırlatan Aytaç, 2019 yılında kurulan Kenevir Araştırmaları Enstitüsü’nün Tarım ve Islah; Gıda, Yem ve İlaç; Sanayi ve Pazarlama olmak üzere üç ana bilim dalında araştırmalar yürüttüğünü söyledi.

Uluslararası iş birlikleri ve bilimsel sunumlar

Aytaç, enstitünün yalnızca araştırma yapmakla kalmayıp, eğitim faaliyetleri ve kamu bilgilendirme çalışmaları yürüttüğünü belirtti. “Uluslararası gelişmeleri yakından takip ediyor ve iş birliklerimizi artırmayı hedefliyoruz,” diyerek, bu kapsamda ABD Oregon Eyalet Üniversitesi Kenevir İnovasyon Merkezinden akademisyenlerin de etkinliğe katıldığını ekledi.

Sempozyum kapsamında, Oregon Üniversitesi Kenevir İnovasyon Merkezi Koordinatörü Prof. Dr. Wu Zhaohuiendüstriyel kenevir ile ilgili bir sunum gerçekleştirdi. Ayrıca Oregon Üniversitesi’nden Doç. Dr. Serkan Ateş proje kapsamını, Doç. Dr. Massimo Bionaz kenevirin hayvan beslenmesindeki kullanımını, Doç. Dr. Chad Higgins ise kenevir tarımında uygulanan sulama yöntemlerini anlattı.

Panel oturumunun moderatörlüğünü,Ondokuz Mayıs Üniversitesindeki kenevir araştırmalarının öncüsü Prof. Dr. Enver Esendal üstlendi.

TÜBİTAK destekli kenevir islah projesi tanıtıldı

Konferans, aynı zamanda TÜBİTAK 1001 destekli Kenevir Islahı projesinin kapanış lansmanına da ev sahipliği yaptı. OMÜ ve Oregon Üniversitesi iş birliğinin planlanandığı akademik camia ve diğer katılımcılar ile paylaşıldı.

Kenevirden üretilen ürünler tanıtıldı

Farklı ülkelerden akademisyenlerin katılım sağladığı etkinlikte, Samsun Büyük şehir Belediyesi, Samsun Olgunlaşma Enstitüsü ve OMÜ Kenevir Araştırmaları Enstitüsünün açmış olduğu sergilerde kenevirden üretilen elbiseler, kozmetik ve diğer ürünler de sergilendi. Etkinlik, belgelerin takdimi ve hatıra fotoğrafı çekimiyle sona erdi.

Can Topaloğlu | OMÜ
5 Nisan 2025

Haber ve Fotoğraf Kaynak: Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ)


Kenevirde Güncel Yaklaşımlar Paneli - OMÜ | Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Panel Afişi Kaynak:


"Kenevirde Güncel Yaklaşımlar" paneli haber yazısı ve video [#1]:

Fotoğraf(lar):

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Kenevir Araştırmaları Enstitüsü tarafından düzenlenen “Kenevirde Güncel Yaklaşımlar” panelinden fotoğraflar

Fotoğrafları tek tek ve orijinal boyutunda görmek için: 
 

En çok okunan yayınlar

Kenevir Hem Hastalıklara Hem Rekabete Şifa Olacak

Kenevir hem hastalıklara hem rekabete şifa olacak Türkiye’de tıbbi kenevirin eczanelerde satışının serbest hale gelmesiyle Ar-Ge çalışmalarının da artması bekleniyor. Yeni dönemde, daha önce imha edilen kenevirin yapraklarının da ilaç sanayinde kullanılması gündemde. Sümeyra TOPAL |  İstanbul Ticaret 15 Ağustos 2025 İtalya Ulusal Araştırma Konseyi Biyolojik Bilimler ve Biyolojik Kaynaklar Enstitüsü’nün 2022 yılında yayınladığı rapora göre, 9 alanda 25 binden fazla ürünün hammaddesi olmaya aday olan kenevirde ülkeler politikalarını bir bir güncelliyor. Türkiye’de de kenevirin kullanım alanlarına yönelik önemli bir düzenleme yapıldı. ‘Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, TBMM’de kabul edildi. Bu düzenlemeyle tıbbi kenevirin eczanelerde satışı da serbest hale geldi. Yeni döneme dair detayların önümüzdeki günlerde netleşmesi beklenirken, Türkiye’de Ar-Ge çalışmalarının da bu alanda yoğunlaşacağı öngörülüyor...

Kenevirin Tarihçesi - Bölüm 2 (Kenevir Tarımı Kitabı)

2. Kenevirin Tarihçesi Kenevir ( Cannabis sativa L.), insanlık tarihinde yetiştirilmiş, 2n=20 kromozomlu tek yıllık, C3 gurubundan uzun ve kuvvetli, tohumu ve lifleri için yetiştirilen ilk kültür bitkilerinden birisidir. Arkeolojik araştırmalar sonucunda M.Ö. 8000 yıllarına tarihlenen kenevirden üretilmiş kumaş kalıntılarına rastlanmıştır. M.Ö. 1500’lü yıllarda Anadolu’da kenevir üretimi yapıldığı bilinmektedir. Kenevir lifleri tarih boyunca tekstil üretiminde çok önemli yer tutmuş, ülke ekonomilerini şekillendirmiştir. Öyle ki 19. yy. sonlarına kadar dünya üzerindeki tüm tekstil ürünlerinin %80’inin hammaddesini kenevir lifi oluşturmuştur. 20. yy. başlarında gelişen teknoloji ile birlikte pamuk lifinin kullanılmaya başlanmasıyla daha ince iplikler üretilebilmiş, daha hafif elbiselerin eldesi mümkün olmuştur. 1930’lu yıllarda çıkarılan esrar karşıtı yasalarla kenevir tarımı büyük sekteye uğramış, buna ek olarak savaş sanayisine paralel olarak geliştirilen sentetik liflerle beraber ken...

Kenevir Tarımı - Bölüm 7 (Kenevir Tarımı Kitabı)

7. Kenevir Tarımı 7.1. İklim İstekleri Kenevir, geniş bir adaptasyon kabiliyetine sahiptir. Bu nedenle ılık iklim kuşağından subtropik iklim kuşağına kadar yayılmış bir bitkidir. Kenevir ülkemizde yazlık olarak yetiştirilmektedir. Ekim öncesi yağış ihtiyacı fazladır. Hafif donlara karşı dayanıklı olan kenevir, ilkbahar geç donlarına karşı hassas olduğundan, -5 °C’den daha düşük sıcaklıklarda zarar görür. Tohum üretimi için sıfır derecenin altında olmayan asgari beş aylık ve lif için ise dört aylık bir gelişme periyoduna ihtiyacı vardır. Karadeniz Bölgesi sahil kuşağı için nisan ayının 10-30 arasında, İç ve Geçit bölgelerde mart ayı sonunda, nisan başında ekim gerçekleştirilmelidir. Karadeniz kıyı şeridi gibi nemli olan bölgelerde rahatlıkla yetiştirilir fakat kurak bölgelerde sulama yapmak şartıyla yetiştirilebilir. Kenevir bitkisi lif üretimi için 4 aylık, tohum için ise 5 aylık bir yetişme süresine ihtiyaç duymaktadır, özellikle Karadeniz gibi yağışlı ve nemli bölgelerimizde iyi bir ...

Tıbbi Kenevir Eczanelere Geliyor: Türkiye’de Yeni Bir Dönem Başlıyor!

Aşağıdaki 4 Temmuz 2025 tarihli " Tıbbi Kenevir Eczanelere Geliyor: Türkiye’de Yeni Bir Dönem Başlıyor! " başlıklı haber yazısı, TibbiKenevir.com sitesinden alıntı yapılmıştır. Türkiye'de tıbbi kenevirin geleceği için tarihi bir adım atıldı! Uzun süredir beklenen ve büyük bir merakla takip edilen  tıbbi kenevir in eczanelerde satışını öngören yasa tasarısı, 3 Temmuz 2025 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu'ndan geçerek önemli bir aşamayı geride bıraktı. Bu gelişme, hem hastalar hem de sağlık sektörü için yeni bir dönemin kapılarını aralıyor. Yasa Tasarısı Ne Getiriyor? Temel Hükümler Komisyondan geçen " Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ", tıbbi kenevirin kontrollü bir şekilde sağlık sistemine entegrasyonunu hedefliyor. Tasarının ana hatları şu şekilde özetlenebilir: • Eczanelerde Reçeteli Satış : En önemli değişiklikle...

Konya'da 10 İş İnsanı Ortak Kenevir Fabrikası Kuracak

Konya'da kenevir üretiminin önemi bir kez daha anlaşıldı. Ham petrolden daha değerli olan kenevir, Konya'da 10 iş adamını bir araya getirdi. Bu doğrultuda Konya kenevir fabrikası kurulacak. Konya, kenevir üretimi konusunda önemli bir adım atarak 10 iş adamını bir araya getirip bir kenevir fabrikası kurma kararı aldı. Kenevirin ham petrolden daha değerli bir hammadde olarak kullanılması, tekstil, biyoplastik, inşaat malzemeleri ve diğer sektörlerde büyük potansiyel taşıyor. Bu fabrika, yerel ekonomiye katkı sağlarken, Konya'nın kenevir üretimi alanındaki liderliğini pekiştirebilir. 2026 YILINDA ÜRETİME BAŞLAYACAĞIZ Çumra’da faaliyet gösteren Şakiroğulları Tarım Sulama Sistemleri Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Turan, Çumra’da kurulacak kenevir fabrikasıyla ilgili önemli bilgiler verdi. Turan, "Çatalhöyük HEMP Endüstri Tarım A.Ş. adı altında 10-15 iş insanı ile kenevir fabrikası kuracağız" dedi. Mustafa Turan, 2025 yılı için AR-GE çalışmaları kapsamında ilk etapta 32...

"İlaç Etkin Maddesi Üretimi Amaçlı Kenevir Yetiştiriciliği ve Kontrolüne Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de Yayımlanarak Yürürlüğe Girdi

İlaç Etkin Maddesi Üretmek İsteyen Kenevir Yetiştiricisi TMO'ya Başvurabilecek İlaç etkin maddesi üretimi amaçlı kenevir yetiştiriciliği yapmak isteyenler 1-31 Ekim tarihlerinde Toprak Mahsulleri Ofisine (TMO) başvurabilecek. Tarım ve Orman Bakanlığı'nca hazırlanan "İlaç Etkin Maddesi Üretimi Amaçlı Kenevir Yetiştiriciliği ve Kontrolüne Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bakanlıktan edinilen bilgiye göre, Türkiye'de Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun kapsamında lif, tohum, sap ve benzeri amaçlarla kenevir yetiştiriciliğine izin verilebiliyor. İlaç etkin maddesi elde etmeye yönelik çiçek ve yaprak üretimi amaçlı kenevir yetiştiriciliği yapmak üzere geçen yıl Nisan'da Kanun'da yapılan değişiklik kapsamında söz konusu yönetmelik hazırlandı. Yönetmelikle anılan amaç doğrultusunda kenevir yetiştiriciliğine Tarım ve Orman Bakanlığınca izin verilecek. Ekim ayında TMO'ya başvurmaları gerekiyor İlaç etkin maddesi üre...

Kenevirin Sistematiği ve Alt Türleri - Bölüm 5 (Kenevir Tarımı Kitabı)

5. Kenevirin Sistematiği ve Alt Türleri Her ne kadar taksonomistlerle tam bir uyum içerisinde olmasa da kenevir, Cannabinaceae familyası içerisinde Cannabis cinsi içerisinde tek türdür. • Takım : Urticales  • Familya : Cannabinaceae  • Cins : Cannabis  Kenevir sistematik bakımdan aşağıdaki varyetelere sahiptir: • Cannabis sativa var. vulgaris L. (Kültürü yapılan kenevir)  • Cannabis sativa var. indica Lam. (Hint keneviri)  • Cannabis sativa subvar. gigantica (Dev cüsseli kenevir)  • Cannabis sativa var. ruderalis (Yabani kenevir)  Kültürü yapılan kenevir bitkisi diploid yapıda ve 20 kromozomludur. Resim 12. Kenevir Türleri Çok sayıda alt türü bulunan kenevirin, Cannabis sativa L. ssp. vulgaris geçmişte elyaf üretimi için kullanılmaktaydı. Cannabis sativa L. indica alt türü ise daha çok THC içerdiği için narkotik amaçla kullanılmıştır. Doğada kendiliğinden yetişen yabani kenevir ise Cannabis sativa L. ruderalis ’tir. Ancak taksonomik olarak b...

Türkiye’nin İlk Kenevir Fabrikası 40 Yıl Sonra Yeniden Üretimde [Video]

Türkiye’nin yüzde 100 kenevirden iplik üretimi gerçekleştiren tek tesisi olan Amasya’daki Gümüşhacıköy Kenevir Fabrikası, 40 yıl sonra devletin desteğiyle yeniden ayağa kaldırılarak faaliyete başladı. Pas tutup üzerlerini örümcek ağı saran tesisteki İtalyan marka makineler elden geçirilip Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı’ndan (OKA) sağlanan kaynakla ekonomiye kazandırıldı. Dönemin en modern tekstil makineleri şalter kapatmıştı 1970 yılında faaliyete başlayan Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi el işçiliği ile kenevir ürünleri üretirken işleri büyüterek 1984 yılında kenevir elyafından ip üretmek amacıyla bir fabrika kurdu. Dönemin Tarım ve Köyişleri Bakanının da katıldığı törenle açılan fabrikanın ihtiyaç duyduğu kenevir, Vezirköprü, Hamamözü, Merzifon ve Gümüşhacıköy’den tedarik ediliyordu. Yörede ekili kenevirlerin işlenmesiyle ilk yıllar adından söz ettiren tesiste yüzden fazla kişi istihdam edildi. Ancak sonrasında ham maddenin azalması ve sermayesinin yetersizliği ned...