Ana içeriğe atla

Ağır Metal Kirliliği ve Kenevirin (Cannabis sativa L.) Fitoremediasyon Yönteminde Kullanılabilirliği [Makale]

Prof. Dr. Şaban Tekin: Tıbbi Kenevir Tedavi Amaçlı Değişik Hastalıklarda Kullanılabiliyor


Prof. Dr. Şaban Tekin: Tıbbi kenevir tedavi amaçlı değişik hastalıklarda kullanılabiliyor

Prof. Dr. Şaban Tekin: Tıbbi kenevir tedavi amaçlı değişik hastalıklarda kullanılabiliyor

26.07.2025 | İSTANBUL (DHA)

Yeni düzenlemeyle tıbbi kenevirden elde edilen ürünlerin üretim ve satışı Sağlık Bakanlığı denetiminde olacak. Kenevirden elde edilecek ürünler sadece eczanelerde, reçeteyle temin edilebilecek. Konuyla ilgili açıklama yapan Prof. Dr. Şaban Tekin, "Bazı ülkelerde bu moleküller ilaç olarak da kullanılmakta. Bizim ülkemizde bunların herhangi bir şekilde kullanımı şu ana kadar izinli değildi. Eğer lif ve tohum haricinde üretiliyorsa medikal bir üretim yapılmak isteniyorsa kenevirden gerekli izinler alındıktan sonra üretimi yapılabilecek. Tıbbi kenevir ürünleri özellikle CBD yaygın kullanım alanına sahip tedavi amaçlı çok değişik hastalıkların Alzheimer, epilepsi gibi titremelerde, ağrı kesici özellikleri, kanser sonrası ağrıların giderilmesinde olduğu gibi değişik hastalıklarda kullanılabiliyor" dedi.

Tıbbi kenevirle ilgili yeni düzenleme kapsamında, kenevirden elde edilen ilaç, özel tıbbi amaçlı gıdalar ve kişisel bakım ürünlerinin üretimiyle ilgili kanun teklifi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı ve satışı sıkı kurallara bağlandı. Bu ürünlerin ruhsatlandırma ve takip işlemleri yalnızca Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülecek. Düzenlemeye göre, kenevirden elde edilecek ürünlerde uyuşturucu etkisi olmayacak ve sadece eczanelerde satışı yapılabilecek.

'KENEVİR İLAÇ HAM MADDESİ OLARAK YETİŞTİRİLİYOR'

Prof. Dr. Şaban Tekin, "Kenevir bitkisi Cannabis cinsi tek yıllık bir bitki. Çiçekli bir bitki. Halk arasında da Kendir olarak biliniyor. Hem lifi için hem de tohumları için yetiştirilmekte genel olarak. Özellikle lif ve tohum için yetiştirilen kenevir bitkisi endüstriyel kenevir olarak tanımlanıyor. Bunun dışında kenevir ilaç ham maddesi olarak da yetiştirilebiliyor. Çünkü kenevir içerisindeki bazı etken maddeler ilaç özelliğine de sahipler. Tıbbi kenevir, kenevir ürünleri dediğimiz kenevirin içerisinde özellikle yaprak ve çiçeklerde bulunan THC (Tetrahydrocannabinol) dediğimiz etken maddeyle Cannadibiol (CBD) maddelerinin ilaç ve tedavi amaçlı kullanılmasıdır. Dolayısıyla bu moleküller THC Bizim esrar olarak bildiğimiz bir molekül. Bazı ülkelerde bu moleküller ilaç olarak da kullanılmakta. Bizim ülkemizde bunların herhangi bir şekilde kullanımı şu ana kadar izinli değildi. Eğer lif ve tohum haricinde üretiliyorsa medikal bir üretim yapılmak isteniyorsa kenevirden, gerekli izinler alındıktan sonra üretimi yapılabilecek" dedi.

'DÜNYANIN BİRÇOK YERİNDE AKTİF OLARAK KULLANILIYOR'

Tekin, "Özellikle THC dediğimiz esrar molekülü evet uyuşturucu bir moleküldür. Ama bazı ülkelerde çok az miktarlarda ilaç olarak da kullanılabilen hatta sentetik versiyonları da var. Üretilmiş olarak lisanslı olarak satılıyor. Belli hastalıklarda kullanılıyor. Ancak CBD dediğimiz molekülü ise herhangi bir uyuşturucu özelliği olmayan, ilaç özelliği olan bir molekül. Tıbbi kenevir ürünleri özellikle CBD yaygın kullanım alanına sahip tedavi amaçlı çok değişik hastalıkların Alzheimer, epilepsi gibi titremelerde, ağrı kesici özellikleri, kanser sonrası ağrıların giderilmesinde olduğu gibi değişik hastalıklarda kullanılabiliyor. Bunu hekimlerimiz nerede kullanabileceğini biliyor. Dolayısıyla tıbbi açıdan ilaç olarak değeri olan bir molekül. Dünyanın birçok yerinde bunlar aktif olarak kullanılıyor" diye konuştu

'REÇETE İLE KULLANILABİLİR HALE GELECEK'

Prof. Dr. Tekin, "Yeni düzenleme çok yerinde bir düzenleme. Çünkü kenevir bitkisi biliyorsunuz uyuşturucu içeriği olan bir bitki. Ama tıbbi düzenlemeyle içeriğindeki ilaç molekülleri, ilaç CBD dediğimiz moleküller artık rahatlıkla, doktor tavsiyesi ve reçete ile eczanelerde kullanılabilir hale gelecek. Bu da halkın buna erişimini kolaylaştıracak ve birçok hastalığın çok daha belki de ekonomik olarak çözülmesine yardımcı olacak bir uygulama olacaktır. Aynı zamanda kenevir bitkisinin daha güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlayacaktır. Özellikle ülkemizde kenevir çok rahat yetiştirilen bir bitki. Ama bizim bahsettiğimiz tıbbi kenevir bitkisi daha çok kapalı alanlarda çok özel tesislerde yetiştirilen bir bitki. Dolayısıyla bu teknoloji ülkemize girdiği zaman hem ülkenin medikal anlamda tıbbi anlamda avantaj sağlaması hem de bunlar satıldığında uluslararası anlamında ekonomik bir değer kazanması mümkün olacak" ifadelerini kullandı.

'TÜRKİYE'DE ÇOK RAHAT ÜRETİLİR'

Ülkemizde üretiminin kolay olduğunu söyleyen Tekin, "Üretim zor olan bir prosis değil açıkçası. Uygun bir laboratuvar kurulursa hem bitkinin yetiştirilmesi açısından güvenlikli bir laboratuvar. Hem de ilaç ham maddesinin saflaştırılıp ilaç formuna getirilmesi açısından uygun laboratuvar kurulursa Türkiye'de çok rahat üretilir. Biz bu teknolojiye sahibiz. Tıbbi kenevir ürünleriyle ilgili çok sayıda araştırma var. Özellikle hastalıklar üzerine değişik endikasyonlarla ilgili çalışmalar var. Çok sayıda literatür var. Ve bazı ülkelerde bu kullanılıyor zaten" dedi.

'HEM SAĞLIK AÇISINDAN HEM DE EKONOMİK AÇIDAN ÖNEMLİ BİR BİTKİ'

Tekin, "Artık kronik çalışmalarının yapılması gerekiyor. Birçok hastalıkta kullanılıp kullanılmadığı da belli değil. Ama kullanıldığı kadar olan hastalıklar bile şu an kullanılması için yeterli. Ama daha çok araştırmaya ihtiyaç var kesinlikle. Tabii kenevir ürünlerinin üretilmesi ülkemiz açısından kritik. Bir kere ülkemizde rahatça yetiştirebileceğimiz, hiç yabancı olmadığımız bir bitki. Aslında çok faydalı bitki. Biz bunun lifinden, tohumundan faydalanıyoruz yağından faydalanıyoruz. Neden ilaç ham maddesinden etkenlerin etken maddelerinden faydalanmayalım. Dolayısıyla bu üretildiği zaman, halkımız bunu ilaçla da kullanabilecek, reçeteli bir şekilde rahatlıkla eczaneden, doktor tavsiyesiyle alıp kullanabilecek. Hem de bu ürünleri biz bunların ekonomik tıbbi değeri olduğu için rahatlıkla yurt dışında pazarlama imkânımız olacak. Bu da ülkemiz açısından bir avantaj sağlayacaktır. Hem sağlık açısından hem de ekonomik açısından, önemli bir bitki, önemli bir ürün, tıbbi değeri açısından. Bu nedenle yasa tasarısı ve bu ürünlerin eczanede satılacak olması, doktor kontrolünde ve reçete olacak. Ulaşılabilecek ülkemiz açısından çok önemli ve faydalı olacağını düşündüğümüz bir durum" diye konuştu.

Didem ERGİN - Harun ŞAHBAZOĞLU | DHA
26 Temmuz 2025

Haber ve Fotoğraf Kaynak:
 


⚠️ ÖNERİLEN BELGESEL FİLM


CBD Nation

(Yaşam kalitelerini önemli ölçüde iyileştiren birçok hastanın hikayelerinin yer aldığı)
BELGESEL
[İngilizce]

CBD Nation, insanlığın sahip olduğu en güvenli, terapötik olarak aktif ilaç olan kenevir hakkındaki en yüksek düzeydeki araştırmaları ve kanıtları inceleyen bir belgeseldir.


CBD Nation | Resmi Fragman [▶DİĞER VİDEOLAR]

Amazon Prime, iTunes, Google Play ve birçok diğer VOD platformunda erişilebilir.

CBD Nation, yönetmen David Jakubovic’in yeni belgeseli, insanlık tarafından bilinen en güvenli ve terapötik olarak en etkili ilaçlardan biri hakkındaki gerçek araştırmaları ve kanıtları mercek altına alıyor.

Belgesel, kenevir bilimi alanında dünyanın önde gelen uzmanlarını ağırlıyor ve kendi tıbbi yolculuklarını – çoğu zaman güçlü dirençlerle karşı karşıya kalarak – cesurca kontrol altına alarak yaşam kalitelerini önemli ölçüde iyileştiren birçok hastanın duygusal hikâyelerini takip ediyor.

Son birkaç on yılda, ABD hükümeti sessizce sayısız araştırma ve rapor yayımlayarak kenevirin; depresyon, mide bulantısı, tümör küçülmesi, glokom, opioid yoksunluğu, epileptik nöbetler ve daha birçok durum için güvenli, bağımlılık yapmayan ve etkili bir tedavi olduğunu ortaya koydu.

1999 yılında, ABD Sağlık Bakanlığı, kenevir bitkisinde bulunan bileşiklerin birçok tıbbi durum için potansiyel bir tedavi olarak kullanımını kapsayan 6,630,507 numaralı patenti aldı. Bu patent, sıklıkla CBD üzerine odaklanmaktadır.

CBD Nation bir "ot" filmi değil.❗️
Uyuşturucu kullananlar hakkında bir film değil.❗️
Hippiler hakkında da değil.❗️

✅️ Bu bir bilim filmi.

Tıbbi kenevirin akıllara durgunluk veren, büyüleyici bilimi hakkında bir film.

Daha fazla bilgi almak için:

Instagram: @CBDNationfilm
Twitter: @CBDNationfilm

🎥 FİLMİN TAMAMI:
ABD ve Kanada'da Amazon Prime'dan;
Uluslararası olarak aşağıdaki bağlantıdan izlenebilir:

Not: Bu açıklama metninin Türkçe'ye çevirisi, OpenAI tarafından geliştirilen dil modeli ChatGPT desteğiyle hazırlanmıştır.



TIBBİ KENEVİR İLE İLGİLİ AKADEMİK MAKALELER:


🔵 Kenevirde THC ve CBD Faktörlerinin Değerlendirilmesi  [18.07.2022]
Ayşegül BEŞİR, Nurdan Yazıcı BEKTAŞ, Mustafa MORTAŞ, Fehmi YAZICI 


🔵 Medikal ve Endüstriyel Açıdan Kannabinoidlerin Önemi ve Türkiye Ekonomisine Katkı Potansiyeli [25.12.2021]
Azize GÖKGÖZ, Emine Yılmaz CAN


🔵 Tıbbi Kenevir ve Sağlık: Farmakolojik Bir Derleme [27.09.2021]
Özge BALPINAR, Selim AYTAÇ


🔵 Kenevir ve Sağlık Alanında Kullanımı [31.01.2020]
Ufuk Koca ÇALIŞKAN, Selda YILDIRIM


🔵 Kanabinoid Sistem ve Epilepsi [01.12.2017]
Hatice AYGÜN, Serdar Savaş GÜL
 

En çok okunan yayınlar

Kenevir Hem Hastalıklara Hem Rekabete Şifa Olacak

Kenevir hem hastalıklara hem rekabete şifa olacak Türkiye’de tıbbi kenevirin eczanelerde satışının serbest hale gelmesiyle Ar-Ge çalışmalarının da artması bekleniyor. Yeni dönemde, daha önce imha edilen kenevirin yapraklarının da ilaç sanayinde kullanılması gündemde. Sümeyra TOPAL |  İstanbul Ticaret 15 Ağustos 2025 İtalya Ulusal Araştırma Konseyi Biyolojik Bilimler ve Biyolojik Kaynaklar Enstitüsü’nün 2022 yılında yayınladığı rapora göre, 9 alanda 25 binden fazla ürünün hammaddesi olmaya aday olan kenevirde ülkeler politikalarını bir bir güncelliyor. Türkiye’de de kenevirin kullanım alanlarına yönelik önemli bir düzenleme yapıldı. ‘Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, TBMM’de kabul edildi. Bu düzenlemeyle tıbbi kenevirin eczanelerde satışı da serbest hale geldi. Yeni döneme dair detayların önümüzdeki günlerde netleşmesi beklenirken, Türkiye’de Ar-Ge çalışmalarının da bu alanda yoğunlaşacağı öngörülüyor...

Endüstriyel Kenevir - Prof. Dr. Selim Aytaç [Video]

ENDÜSTRİYEL KENEVİR Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Kenevir Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Selim Aytaç, Burcu Düzgün Çoban'ın sunumuyla ekranlara gelen Haberin Sesi programında, Endüstriyel Kenevir ile ilgili yapılan ve yapılacak olan çalışmalar hakkında bilgi veriyor. Yayın Tarihi:  3 Temmuz 2019 16 Ocak 2019 tarihinde yayınlanan bir önceki videoyu izlemek için lütfen aşağıdaki bağlantıya tıklayın. https://www.kenevirbirligi.com/2021/11/kenevir-uretimi-prof-dr-selim-aytac.html

Türkiye’nin İlk Kenevir Fabrikası 40 Yıl Sonra Yeniden Üretimde [Video]

Türkiye’nin yüzde 100 kenevirden iplik üretimi gerçekleştiren tek tesisi olan Amasya’daki Gümüşhacıköy Kenevir Fabrikası, 40 yıl sonra devletin desteğiyle yeniden ayağa kaldırılarak faaliyete başladı. Pas tutup üzerlerini örümcek ağı saran tesisteki İtalyan marka makineler elden geçirilip Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı’ndan (OKA) sağlanan kaynakla ekonomiye kazandırıldı. Dönemin en modern tekstil makineleri şalter kapatmıştı 1970 yılında faaliyete başlayan Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi el işçiliği ile kenevir ürünleri üretirken işleri büyüterek 1984 yılında kenevir elyafından ip üretmek amacıyla bir fabrika kurdu. Dönemin Tarım ve Köyişleri Bakanının da katıldığı törenle açılan fabrikanın ihtiyaç duyduğu kenevir, Vezirköprü, Hamamözü, Merzifon ve Gümüşhacıköy’den tedarik ediliyordu. Yörede ekili kenevirlerin işlenmesiyle ilk yıllar adından söz ettiren tesiste yüzden fazla kişi istihdam edildi. Ancak sonrasında ham maddenin azalması ve sermayesinin yetersizliği ned...

Geleneksel Kenevir Dokumacılığı ve Resim Sanatının Buluştuğu Sergi OMÜ’de Açıldı [Video]

Geleneksel Kenevir Dokumacılığı ve Resim Sanatının Buluşması OMÜ’de "Geleneksel Kenevir Dokumacılığının Resim Sanatı ile Buluşması" temalı kişisel resim sergisi sanatseverlerle buluştu. Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Güzel Sanatlar Fakültesinde " Geleneksel Kenevir Dokumacılığının Resim Sanatı ile Buluşması " projesi kapsamında OMÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimince (BAPKOB) desteklenen Hasret Yavuz'un kişisel resim sergisi açıldı. OMÜ Ladik Meslek Yüksek Okulunda temel sanat eğitimi dersini yürüten Hasret Yavuz, kenevir tezgahlarında kilimlere işlenen geleneksel motifleri resim sanatıyla bir araya getirdiği eserlerini sanatseverlerin beğenisine sundu. Hasret Yavuz'un özgün çalışmalarında bulunduğu 21 eserden oluşan sergi, OMÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Galerisi'nde 2 Ocak'a kadar ziyarete açık kalacak. Rektör Aydın, ”Üniversite olarak bu tür yenilikçi çalışmaları her zaman desteklemeye devam edeceğiz” Serginin açılışını gerçek...

Samsun'da Kenevir Üreticileri Az Sulamaya Rağmen Yüksek Verim Aldı

Ekim alanı giderek artan kenevirin önemli üretim merkezlerinden biri olan Samsun'da hasat çalışmaları tamamlandı, üreticiler az sulamaya karşın yüksek verim aldı. İl Tarım ve Orman Müdürlüğü verilerine göre, Samsun için öncelikli ürünler arasında olan kenevirin 2024 yılı için 1 Ocak'ta başlayan üretim izni müracaatı ile Havza ve Vezirköprü ilçelerinde 253 üretici, 4 bin 895 dekar alanda kenevir üretimi yaptı. Samsun Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçen yıl kenevir ekili alanın 1600 dekar olduğunu, 2025'te Samsun'da kenevirin ekim alanının 8-10 bin dekara çıkacağını tahmin ettiklerini söyledi. Kenevirin gübre ve sulama konusunda avantajlı bir ürün olduğunu, diğer ürünlere oranla daha az su ve gübre istediğini vurgulayan Sağlam, "Tane mısıra baktığımızda hem gübrede hem de sulamada kenevire göre çok dezavantajlı. Karşılaştırma yaptığımızda mısırda 50 kilo taban gübre atıyoruz, yaklaşık 25 kilo gibi azotlu gübre atıyoruz. Kenev...

Neden İnşaatta Kullanmak için Kenevir ve Saman Yetiştirmiyoruz?

"Biyolojik bazlı malzemeler saman, kenevir , ahşap, miselyum (mantar), kil ve yün gibi ürünlerden elde edilir. Yenilenebilir, toksik olmayan, yüksek performanslıdırlar ve hem insanlar hem de gezegen için daha sağlıklı evler inşa etmemize yardımcı olurlar," William Mason. (Foto: Getty Images) İklim üzerindeki olumlu etkileri göz önüne alındığında, biyolojik bazlı yapı malzemelerine erişim çok daha kolay olmalı. Analiz : Ev inşa eden ya da evini yenileyen herkes bunun pahalı ve genellikle karmaşık bir süreç olduğunu bilir. Üstelik kullandığımız yapı malzemeleri, çağımızın en büyük sorunlarından biri olan iklim değişikliğine katkıda bulunuyor. Evlerimizi daha enerji verimli hâle getirmek için ısı yalıtımı ve hava sızdırmazlığına odaklanırken, kullanılan malzemelerin çıkarılmasının yarattığı zararı çoğu zaman göz ardı ediyoruz. Yapı malzemeleri ve inşaat, artık küresel enerjiye bağlı karbon emisyonlarının %11’ini oluşturuyor; bu da inşaat yöntemlerimizi iklim değişikliğinin öneml...

Kenevir Tohumu: Kadın Sağlığı için Süper Gıda [Video]

KENEVİR TOHUMU SÜPER GIDA MI? Dr. İbrahim Ersoy, kenevir tohumunun sağlığımız için faydalarını, özellikle kadın sağlığına olumlu katkılarını anlatıyor.  Video: Dr. İbrahim Ersoy https://www.youtube.com/@dribrahimersoy   Not: Video, "Kenevir Tohumu" dışında diğer konuları da içerdiği için 22:34'den başlatılmıştır.   

Endüstriyel Kenevir Konferansı Yapılacak | 15 Mayıs 2024, Çaycuma, Zonguldak

Çaycuma Belediyesi, Prof. Dr. Emine Yılmaz Can’ın konuşmacı olarak katılacağı “ Bölgesel Kalkınmada Alternatif Ürün: Endüstriyel Kenevir ” başlıklı bir konferans düzenledi. Çaycuma Belediyesi çok yönlü bir bitki olan ve tekstil, gıda, kozmetik, ilaç hammaddesi, inşaat malzemeleri, kağıt üretimi, kompozit, otomotiv sektörü ile biyoplastikler dahil olmak üzere birçok alanda kullanılan endüstriyel kenevirle ilgili bir konferans yapacak. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi ve Zonguldak Kömür Jeoparkı ile birlikte düzenlenen konferansa ZBEÜ Tıp Fakültesi, Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Emine Yılmaz Can konuşmacı olarak katılacak.  YEŞİL HAZİNE OLARAK ADLANDIRILIYOR Köy ve mahalle muhtarlarından üreticilere, bilim insanlarından farklı sektörlerin temsilcilerine kadar geniş bir topluluğunun davet edildiği konferansta, “yeşil hazine” olarak da adlandırılan endüstriyel kenevirin bölgesel kalkınma için yarattığı fırsatlar da konuşulacak. 15 Mayıs 2024 Çarşamba günü Çaycum...