Ana içeriğe atla

Ağır Metal Kirliliği ve Kenevirin (Cannabis sativa L.) Fitoremediasyon Yönteminde Kullanılabilirliği [Makale]

Türkiye’de Kenevir Ekilebilecek Alanlar - Bölüm 4 (Kenevir Tarımı Kitabı)

4. Türkiye’de Kenevir Ekilebilecek Alanlar

29 Eylül 2016 tarih ve 29842 sayılı resmi gazete ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının “Kenevir Yetiştiriciliği ve Kontrolü Hakkındaki Yönetmelik” yürürlüğe girmiştir.

Resim 11.  Türkiye'de Kenevir Yetiştiriciliğine İzin Verilen İller

Resim 11. Türkiye'de Kenevir Yetiştiriciliğine İzin Verilen İller


Yönetmelik kapsamında izinli kenevir yetiştiriciliği; Amasya, Antalya, Bartın, Burdur, Çorum, İzmir, Karabük, Kastamonu, Kayseri, Kütahya, Malatya, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Tokat, Uşak, Yozgat ve Zonguldak illerinde ve bu illerin bütün ilçelerinde yapılabilir.(*) Yönetmelik kapsamı dışında kalan il ve ilçelerin dışında kenevir yetiştiriciliği yasaktır. Ancak, bu Yönetmelik çerçevesinde belirlenen hükümlere uymak şartı ile bilimsel araştırma amacıyla ana veya tali bitki olarak kenevir yetiştiriciliğine birinci fıkrada belirlenen bölgeler dışında da Bakanlıkça izin verilebilir.


Kaynak: Kenevir Tarımı Kitabı, Sayfa: 7 - 8

TAGEM ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun 2019


PDF Dosyası (2. Baskı): KENEVİR TARIMI VE MEVZUATI | TAGEM, 2025

https://arastirma.tarimorman.gov.tr/ktae/belgeler/kenevir_tarimi_kitabi.pdf


________________


(*) KENEVİR BİRLİĞİ'NİN NOTU:

1.

2021 üretim yılından itibaren Sivas'a endüstriyel kenevir ekim izni verilmiştir. Bu konuda daha detaylı bilgi almak için aşağıdaki sayfayı ziyaret edebilirsiniz:

https://www.kenevirbirligi.com/2021/10/turkiyede-endustriyel-kenevir.html

2.

2024 üretim yılından itibaren Konya’ya da endüstriyel kenevir ekim izni verilmiştir. Bu konuda daha detaylı bilgi almak için aşağıdaki sayfayı ziyaret edebilirsiniz:

https://www.kenevirbirligi.com/2024/04/kenevir-yetistiriciligine-izin-verilen-21inci-ilimiz-konya.html

________________


KENEVİR TARIMI KİTABI

Kitap, 8 bölüm olarak Kenevir Birliği'nde yayınlanmıştır.

Aşağıdaki başlıklara tıklayarak okumak istediğiniz bölüme ulaşabilirsiniz.


İçindekiler


1. Giriş 


2. Kenevir Tarihçe


3. Endüstriyel Kenevir ve Kullanım Alanları


4. Türkiye’de Kenevir Ekilebilecek Alanlar


5. Kenevirin Sistematiği ve Alt Türleri


6. Kenevirin Morfolojisi


7. Kenevir Tarımı


8. Yenilenebilir Enerji Kaynağı Olarak Kenevir



Kenevir Tarımı Kitabı | TAGEM, 2019 (1. Baskı)
 

⚠️


İZİNLİ İLLER DIŞINDA DA, HER İLİMİZDE, YÖNETMELİĞE UYGUN OLARAK KENEVİR YETİŞTİRİCİLİĞİ YAPILABİLİR!

İZİNLİ İLLER DIŞINDA DA, HER İLİMİZDE, YÖNETMELİĞE UYGUN OLARAK KENEVİR YETİŞTİRİCİLİĞİ YAPILABİLİR.

KENEVİR YETİŞTİRİCİLİĞİ VE KONTROLÜ HAKKINDA YÖNETMELİK çerçevesinde belirlenen hükümlere uymak şartı ile bilimsel araştırma amacıyla ana veya tali bitki olarak kenevir yetiştiriciliğine (Madde 5) birinci fıkrada belirlenen bölgeler dışında da Bakanlıkça izin verilebilir.

En çok okunan yayınlar

Kenevir Hem Hastalıklara Hem Rekabete Şifa Olacak

Kenevir hem hastalıklara hem rekabete şifa olacak Türkiye’de tıbbi kenevirin eczanelerde satışının serbest hale gelmesiyle Ar-Ge çalışmalarının da artması bekleniyor. Yeni dönemde, daha önce imha edilen kenevirin yapraklarının da ilaç sanayinde kullanılması gündemde. Sümeyra TOPAL |  İstanbul Ticaret 15 Ağustos 2025 İtalya Ulusal Araştırma Konseyi Biyolojik Bilimler ve Biyolojik Kaynaklar Enstitüsü’nün 2022 yılında yayınladığı rapora göre, 9 alanda 25 binden fazla ürünün hammaddesi olmaya aday olan kenevirde ülkeler politikalarını bir bir güncelliyor. Türkiye’de de kenevirin kullanım alanlarına yönelik önemli bir düzenleme yapıldı. ‘Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, TBMM’de kabul edildi. Bu düzenlemeyle tıbbi kenevirin eczanelerde satışı da serbest hale geldi. Yeni döneme dair detayların önümüzdeki günlerde netleşmesi beklenirken, Türkiye’de Ar-Ge çalışmalarının da bu alanda yoğunlaşacağı öngörülüyor...

Kenevirin Tarihçesi - Bölüm 2 (Kenevir Tarımı Kitabı)

2. Kenevirin Tarihçesi Kenevir ( Cannabis sativa L.), insanlık tarihinde yetiştirilmiş, 2n=20 kromozomlu tek yıllık, C3 gurubundan uzun ve kuvvetli, tohumu ve lifleri için yetiştirilen ilk kültür bitkilerinden birisidir. Arkeolojik araştırmalar sonucunda M.Ö. 8000 yıllarına tarihlenen kenevirden üretilmiş kumaş kalıntılarına rastlanmıştır. M.Ö. 1500’lü yıllarda Anadolu’da kenevir üretimi yapıldığı bilinmektedir. Kenevir lifleri tarih boyunca tekstil üretiminde çok önemli yer tutmuş, ülke ekonomilerini şekillendirmiştir. Öyle ki 19. yy. sonlarına kadar dünya üzerindeki tüm tekstil ürünlerinin %80’inin hammaddesini kenevir lifi oluşturmuştur. 20. yy. başlarında gelişen teknoloji ile birlikte pamuk lifinin kullanılmaya başlanmasıyla daha ince iplikler üretilebilmiş, daha hafif elbiselerin eldesi mümkün olmuştur. 1930’lu yıllarda çıkarılan esrar karşıtı yasalarla kenevir tarımı büyük sekteye uğramış, buna ek olarak savaş sanayisine paralel olarak geliştirilen sentetik liflerle beraber ken...

Kenevir Tarımı - Bölüm 7 (Kenevir Tarımı Kitabı)

7. Kenevir Tarımı 7.1. İklim İstekleri Kenevir, geniş bir adaptasyon kabiliyetine sahiptir. Bu nedenle ılık iklim kuşağından subtropik iklim kuşağına kadar yayılmış bir bitkidir. Kenevir ülkemizde yazlık olarak yetiştirilmektedir. Ekim öncesi yağış ihtiyacı fazladır. Hafif donlara karşı dayanıklı olan kenevir, ilkbahar geç donlarına karşı hassas olduğundan, -5 °C’den daha düşük sıcaklıklarda zarar görür. Tohum üretimi için sıfır derecenin altında olmayan asgari beş aylık ve lif için ise dört aylık bir gelişme periyoduna ihtiyacı vardır. Karadeniz Bölgesi sahil kuşağı için nisan ayının 10-30 arasında, İç ve Geçit bölgelerde mart ayı sonunda, nisan başında ekim gerçekleştirilmelidir. Karadeniz kıyı şeridi gibi nemli olan bölgelerde rahatlıkla yetiştirilir fakat kurak bölgelerde sulama yapmak şartıyla yetiştirilebilir. Kenevir bitkisi lif üretimi için 4 aylık, tohum için ise 5 aylık bir yetişme süresine ihtiyaç duymaktadır, özellikle Karadeniz gibi yağışlı ve nemli bölgelerimizde iyi bir ...

Tıbbi Kenevir Eczanelere Geliyor: Türkiye’de Yeni Bir Dönem Başlıyor!

Aşağıdaki 4 Temmuz 2025 tarihli " Tıbbi Kenevir Eczanelere Geliyor: Türkiye’de Yeni Bir Dönem Başlıyor! " başlıklı haber yazısı, TibbiKenevir.com sitesinden alıntı yapılmıştır. Türkiye'de tıbbi kenevirin geleceği için tarihi bir adım atıldı! Uzun süredir beklenen ve büyük bir merakla takip edilen  tıbbi kenevir in eczanelerde satışını öngören yasa tasarısı, 3 Temmuz 2025 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu'ndan geçerek önemli bir aşamayı geride bıraktı. Bu gelişme, hem hastalar hem de sağlık sektörü için yeni bir dönemin kapılarını aralıyor. Yasa Tasarısı Ne Getiriyor? Temel Hükümler Komisyondan geçen " Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ", tıbbi kenevirin kontrollü bir şekilde sağlık sistemine entegrasyonunu hedefliyor. Tasarının ana hatları şu şekilde özetlenebilir: • Eczanelerde Reçeteli Satış : En önemli değişiklikle...

Konya'da 10 İş İnsanı Ortak Kenevir Fabrikası Kuracak

Konya'da kenevir üretiminin önemi bir kez daha anlaşıldı. Ham petrolden daha değerli olan kenevir, Konya'da 10 iş adamını bir araya getirdi. Bu doğrultuda Konya kenevir fabrikası kurulacak. Konya, kenevir üretimi konusunda önemli bir adım atarak 10 iş adamını bir araya getirip bir kenevir fabrikası kurma kararı aldı. Kenevirin ham petrolden daha değerli bir hammadde olarak kullanılması, tekstil, biyoplastik, inşaat malzemeleri ve diğer sektörlerde büyük potansiyel taşıyor. Bu fabrika, yerel ekonomiye katkı sağlarken, Konya'nın kenevir üretimi alanındaki liderliğini pekiştirebilir. 2026 YILINDA ÜRETİME BAŞLAYACAĞIZ Çumra’da faaliyet gösteren Şakiroğulları Tarım Sulama Sistemleri Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Turan, Çumra’da kurulacak kenevir fabrikasıyla ilgili önemli bilgiler verdi. Turan, "Çatalhöyük HEMP Endüstri Tarım A.Ş. adı altında 10-15 iş insanı ile kenevir fabrikası kuracağız" dedi. Mustafa Turan, 2025 yılı için AR-GE çalışmaları kapsamında ilk etapta 32...

"İlaç Etkin Maddesi Üretimi Amaçlı Kenevir Yetiştiriciliği ve Kontrolüne Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de Yayımlanarak Yürürlüğe Girdi

İlaç Etkin Maddesi Üretmek İsteyen Kenevir Yetiştiricisi TMO'ya Başvurabilecek İlaç etkin maddesi üretimi amaçlı kenevir yetiştiriciliği yapmak isteyenler 1-31 Ekim tarihlerinde Toprak Mahsulleri Ofisine (TMO) başvurabilecek. Tarım ve Orman Bakanlığı'nca hazırlanan "İlaç Etkin Maddesi Üretimi Amaçlı Kenevir Yetiştiriciliği ve Kontrolüne Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bakanlıktan edinilen bilgiye göre, Türkiye'de Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun kapsamında lif, tohum, sap ve benzeri amaçlarla kenevir yetiştiriciliğine izin verilebiliyor. İlaç etkin maddesi elde etmeye yönelik çiçek ve yaprak üretimi amaçlı kenevir yetiştiriciliği yapmak üzere geçen yıl Nisan'da Kanun'da yapılan değişiklik kapsamında söz konusu yönetmelik hazırlandı. Yönetmelikle anılan amaç doğrultusunda kenevir yetiştiriciliğine Tarım ve Orman Bakanlığınca izin verilecek. Ekim ayında TMO'ya başvurmaları gerekiyor İlaç etkin maddesi üre...

Kenevirin Sistematiği ve Alt Türleri - Bölüm 5 (Kenevir Tarımı Kitabı)

5. Kenevirin Sistematiği ve Alt Türleri Her ne kadar taksonomistlerle tam bir uyum içerisinde olmasa da kenevir, Cannabinaceae familyası içerisinde Cannabis cinsi içerisinde tek türdür. • Takım : Urticales  • Familya : Cannabinaceae  • Cins : Cannabis  Kenevir sistematik bakımdan aşağıdaki varyetelere sahiptir: • Cannabis sativa var. vulgaris L. (Kültürü yapılan kenevir)  • Cannabis sativa var. indica Lam. (Hint keneviri)  • Cannabis sativa subvar. gigantica (Dev cüsseli kenevir)  • Cannabis sativa var. ruderalis (Yabani kenevir)  Kültürü yapılan kenevir bitkisi diploid yapıda ve 20 kromozomludur. Resim 12. Kenevir Türleri Çok sayıda alt türü bulunan kenevirin, Cannabis sativa L. ssp. vulgaris geçmişte elyaf üretimi için kullanılmaktaydı. Cannabis sativa L. indica alt türü ise daha çok THC içerdiği için narkotik amaçla kullanılmıştır. Doğada kendiliğinden yetişen yabani kenevir ise Cannabis sativa L. ruderalis ’tir. Ancak taksonomik olarak b...

Türkiye’nin İlk Kenevir Fabrikası 40 Yıl Sonra Yeniden Üretimde [Video]

Türkiye’nin yüzde 100 kenevirden iplik üretimi gerçekleştiren tek tesisi olan Amasya’daki Gümüşhacıköy Kenevir Fabrikası, 40 yıl sonra devletin desteğiyle yeniden ayağa kaldırılarak faaliyete başladı. Pas tutup üzerlerini örümcek ağı saran tesisteki İtalyan marka makineler elden geçirilip Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı’ndan (OKA) sağlanan kaynakla ekonomiye kazandırıldı. Dönemin en modern tekstil makineleri şalter kapatmıştı 1970 yılında faaliyete başlayan Gümüşhacıköy İp Sicim Urgan Küçük Sanat Kooperatifi el işçiliği ile kenevir ürünleri üretirken işleri büyüterek 1984 yılında kenevir elyafından ip üretmek amacıyla bir fabrika kurdu. Dönemin Tarım ve Köyişleri Bakanının da katıldığı törenle açılan fabrikanın ihtiyaç duyduğu kenevir, Vezirköprü, Hamamözü, Merzifon ve Gümüşhacıköy’den tedarik ediliyordu. Yörede ekili kenevirlerin işlenmesiyle ilk yıllar adından söz ettiren tesiste yüzden fazla kişi istihdam edildi. Ancak sonrasında ham maddenin azalması ve sermayesinin yetersizliği ned...